Οι ταινίες που αγαπήσαμε 4: Ο άνθρωπος που ζάρωνε / Ο άνθρωπος που μίκραινε / The Incredible Shrinking Man (1957)

Η.Π.Α., 1957, 81’, Σκηνοθεσία: Jack Arnold, Μουσική: Irving Getz, Hans J. Salter, Herman Stein, Ηθοποιοί: Grant Williams, Randy Stuart, April Kent

Μια συγκλονιστική ταινία επιστημονικής φαντασίας, από εκείνες που με σημάδεψαν ως παιδί, θα πρέπει να είχε προβληθεί στην Ελλάδα γύρω στο 1975, δεκαοκτώ χρόνια μετά την παραγωγή της. Μια ταινία γεμάτη μηνύματα, που καθηλώνει το θεατή από την πρώτη στιγμή. Πράγματι, αξέχαστη, όπως και ο πρωταγωνιστής της Grant Williams (1931-1985), που "έφυγε" από περιτονίτιδα πριν καν συμπληρώσει τα 54 χρόνια του.

Αξίζει να διαβάσουμε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, το οποίο επιμελήθηκε ο γνώστης του είδους Άρης Μαλανδράκης.

Παραθέτω το κείμενο:

"Ο Ανθρωπος που Μίκραινε

(και άλλες ραδιενεργές ιστορίες)

Αρης Μαλανδράκης

Το καλοκαιρινό εκείνο ξημέρωμα, πριν από 45 ολόκληρα χρόνια, βρήκε το νησί Μπικίνι στ' ανοιχτά του Ειρηνικού άδειο από τους κατοίκους του.

Στις 06:45 ακριβώς ακούστηκε πάνω απ' το νησί ο ήχος ενός βομβαρδιστικού Β29, και δευτερόλεπτα αργότερα ένα πελώριο σύννεφο, σε σχήμα μανιταριού, φάνηκε να ξεπροβάλλει μέσα από τη θάλασσα. Η βόμβα που ελευθέρωσε από μέσα του το γιγαντιαίο τετρακινητήριο δημιούργησε ένα ωστικό κύμα που σάρωσε τα πάντα στο εγκαταλελειμμένο νησί. Το θερμικό κύμα που ακολούθησε διέλυσε ό,τι είχε απομείνει.... Ήταν 1η Ιουλίου του 1946, η μέρα που μετά το πλουτώνιο και το ουράνιο στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι οι Αμερικάνοι δοκίμαζαν στο Μπικίνι το «πρώτο τεστ ατομικής βόμβας». Στις 06:48 το ραδιενεργό νέφος είχε ήδη απλωθεί στα γαλάζια νερά, κουβαλώντας μέσα του μια αόρατη απειλή.

Οι κινηματογραφικοί πρόγονοι του Σκοτ Κάρεϋ υπήρξαν οι Χοντρός-Λιγνός σαν "Παλιόπαιδα" (BRATS - 1930) και η Διαβολική Κούκλα (THE DEVIL DOLL - 1936) του σκηνοθέτη Tod Browning. Τα μεγάλης κλίμακας σκηνικά έκαναν τους ανθρώπους να δείχνουν ανθρωπάκια... Το 1957, ύστερα από 11 ολόκληρα χρόνια περιπλάνησης στον απέραντο ωκεανό, το ραδιενεργό εκείνο νέφος θα έφθανε μέχρι τις ακτές του Μαϊάμι και θα μόλυνε στο πέρασμά του έναν αμέριμνο ιστιοπλόο. Το όνομά του ήταν Ρόμπερτ Σκοτ Κάρεϋ, γνωστότερο στους θεατές του φανταστικού κινηματογράφου σαν «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΜΙΚΡΑΙΝΕ»...

Οι βλαβερές συνέπειες μιας διάσπασης

«...Η παράξενη, σχεδόν απίστευτη ιστορία του Ρόμπερτ Σκοτ Κάρεϋ άρχισε μια συνηθισμένη καλοκαιριάτικη μέρα. Αυτή την ιστορία την ξέρω καλύτερα απ' όλους, γιατί ο Ρόμπερτ Σκοτ Κάρεϋ είμαι εγώ...» Μ' αυτά τα λόγια ξεκινούσαν τα πρώτα πλάνα μιας ταινίας που έγραψε τη δική της ξεχωριστή ιστορία στη φανταστική οθόνη.

Οι ηθοποιοί της ήταν άγνωστα ονόματα στο πλατύ κοινό και ο τίτλος της ένας από τους πιο αλλόκοτους που διαφήμισαν οι φωτεινές προσόψεις των κινηματογράφων. ΤHE INCREDIBLE SHRINKING ΜΑΝ, μ' άλλα λόγια ο απίστευτος άνθρωπος που μίκραινε, ήταν ο τίτλος της ταινίας εκείνης του 1957, που θα παρουσίαζε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο τις βλαβερές συνέπειες και τους κινδύνους της ραδιενέργειας.

Όταν η ταινία αυτή γυριζόταν στα στούντιο της Universal, η δεκαετία του '50 βρισκόταν κιόλας στο δεύτερο μισό της. Η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι ήταν ένα κοντινό ακόμα παρελθόν. Ο «ψυχρός πόλεμος ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις μπορούσε ανά πάσα στιγμή (σύμφωνα με τα σενάρια προπαγάνδας) να γίνει «θερμός», οι πιο προνοητικοί απ' τους Αμερικανούς διάλεγαν το μοντέλο του οικογενειακού αντιπυρηνικού καταφύγιου που θα έστηναν στον κήπο τους σε περίπτωση ατομικού πολέμου, οι συζητήσεις, τέλος, γύρω απ' τους κινδύνους ή τα οφέλη της ατομικής ενέργειας ήταν στο φόρτε τους...

Στις κινηματογραφικές οθόνες της ίδιας εποχής αυτό που έδειχνε να κυριαρχεί ήταν μια απαισιόδοξη έως εφιαλτική προφητεία. Τα μοιραία λάθη, η διαρροή ραδιενέργειας, ή κι αυτή ακόμα η πιθανότητα ενός ολοκληρωτικού πολέμου ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις (με εκατόμβες θυμάτων και τον εφιάλτη της επόμενης μέρας), ήταν τα βασικά μοτίβα που κυριαρχούσαν στα σενάρια αυτών των ταινιών. Και τα από οθόνης παραμορφωμένα θύματα, οι τερατογεννέσεις, ή κάποια μεταλλαγμένα όντα, ήταν οι φοβερές συνέπειες της ραδιενέργειας.

Αμερικανοί και Ιάπωνες (οι θύτες και τα θύματα της ατομικής βόμβας) ήταν αυτοί που γύρισαν τις περισσότερες ταινίες του είδους. Τα χολιγουντιανά στούντιο απ' τη μία μεριά του Ειρηνικού, και τα στούντιο της ΤΟΗΟ FILMS από την άλλη, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να δώσουν με τον πιο ανάγλυφο τρόπο τους κινδύνους ενός ατομικού ή ομαδικού ολοκαυτώματος, εξασφαλίζοντας παράλληλα την εμπορική επιτυχία των ταινιών τους.

Στην τόσο πυρηνική εκείνη δεκαετία του '50 έγιναν επί οθόνης κάθε λογής εκρήξεις, λούζοντας τους θεατές της σκοτεινής αίθουσας με τη θανατηφόρο όσο και γοητευτική ακτινοβολία τους. Σε βόμβες πλουτωνίου οφείλουν την τερατογέννεση ή τη μεταλλαγή τους οι πρωταγωνιστές ταινιών όπως ο ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ (ΤΗΕ AMAZING COLOSSAL ΜΑΝ) ή ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΟΥ ΚΤΗΝΟΥΣ (WAR OF ΤΗΕ COLOSSAL ΒΕΑST) κ.λπ. Από βόμβες υδρογόνου προέκυψαν στην οθόνη γιγαντιαία μυρμήγκια (ΤΗΕΜ!), ορεσίβια τέρατα (ΤΗΕ BEAST OF HOLLOW MOUNTAINS, GIANT ΒΕΗΕΜΟTHS), τέρατα της φωτιάς (GIGANTIS, ΤΗΕ FIRE MONSTER), ή τέρατα-μύθοι σαν τον γιαπωνέζικο εκείνο βασιλιά των τεράτων με το πασίγνωστο όνομα (GODZILLA, KING OF MONSTERS). Στην πιο διάσημη τέλος απ' όλες τις βόμβες, την ατομική, οφείλει το ξύπνημά του (απ' τα βάθη που αναπαυόταν) το ΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ 20.000 ΟΡΓΙΕΣ (BEAST FROM 20.000 FATHOMS), αλλά και την αναπάντεχη συμφορά που τον βρήκε ο Ρόμπερτ Σκοτ Κάρεϋ, που έμεινε στην ιστορία του φανταστικού κινηματογράφου σαν Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΜΙΚΡΑΙΝΕ."

Trailer της ταινίας, με σύγχρονη μουσική επένδυση, μπορείτε να δείτε εδώ:

Νίκος Δημ. Νικολαΐδης