Είμαι από τους τυχερούς, θεωρώ, αφού εργάζομαι στην Καλαμπάκα και αρκεί κάθε φορά να σηκώσω τα μάτια μου για να δω αυτό το θαύμα της φύσης, τα Μετέωρα. Γιατί τα Μετέωρα φαίνονται πολύ καθαρά από όπου και αν είσαι στην Καλαμπάκα (ή και έξω από αυτήν).
Το γεγονός ότι περνάω πολλές ώρες στην Καλαμπάκα, δεν θα είχε και τόση σημασία στην περίπτωσή μας αν δεν αποφάσιζα να το χρησιμοποιήσω και να γράψω μερικά λόγια για την Καλαμπάκα, όπως την ξέρω, χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες του αναπόφευκτου ίντερνετ όσο λιγότερο γίνεται.
Η Καλαμπάκα λοιπόν… Θα μπορούσε να είναι μια οποιαδήποτε μικρή, επαρχιακή πόλη της Ελλάδας. Όμορφη μεν, αλλά όπως τόσες και τόσες μικρές επαρχιακές ελληνικές πόλεις.
Θα μπορούσε, αλλά οι επιβλητικοί βράχοι των Μετεώρων, που τη στεφανώνουν, την κάνουν απολύτως μοναδική.
Η Καλαμπάκα, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 8.330 κατοίκους, πληθυσμός που σίγουρα είναι μεγαλύτερος καθώς είναι γνωστή η τάση πολλών ανθρώπων να απογράφονται στις ιδιαίτερες πατρίδες τους και όχι στον τόπο της μόνιμης διαμονής τους. Ίσως ένας αριθμός 12.000 κατοίκων να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Ούτε υπερβολικός, ούτε μίζερα μαζεμένος.
Μερικές φωτογραφίες μόνο δεν μπορούν να δείξουν γιατί η πόλη είναι πραγματικά μοναδική αν δεν την επισκεφτεί κάποιος, όπως κάνουν περισσότεροι από 2.000.000 τουρίστες-επισκέπτες κάθε χρόνο! Οπότε, μπορεί να φανταστεί κάποιος το μέγεθος των τουριστικών υποδομών της πόλης.
Πριν από λίγο καιρό, το "Αθηνόραμα" είχε ένα άρθρο με τον τίτλο «H άνοιξη των Μετεώρων - Ένας κλασικός προορισμός επιστρέφει με νέο πρόσωπο», όπου ο συντάκτης αναρωτιέται αν βρίσκεται στα Μετέωρα ή στη Σαντορίνη (λόγω του πλήθους των τουριστών αλλά και της τουριστικής υποδομής της Καλαμπάκας).
Αυτό είναι γεγονός, τα Μετέωρα είναι πολύ γνωστά στο εξωτερικό ως ταξιδιωτικός προορισμός και εκτός από αυτούς που τα επισκέπτονται από τους οδικούς και τον σιδηροδρομικό άξονα, τα Μετέωρα είναι και ο Νο 1 δημοφιλής προορισμός ημερήσιων εκδρομών για τα κρουαζιερόπλοια που δένουν στο λιμάνι του Βόλου.
Γεγονός, όμως, είναι επίσης ότι στην Καλαμπάκα δεν θα συναντήσεις έξω τα μεγάλα εκείνα πλήθη των τουριστών που συναντάς στα ελληνικά νησιά.
Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί οι τουρίστες στην Καλαμπάκα έρχονται κατά κανόνα σε οργανωμένα γκρουπ από το εξωτερικό και καταλαβαίνετε… Είναι ελεγχόμενοι από τα τουριστικά γραφεία. Το πού θα μείνουν, πού θα φάνε, πού θα ψωνίσουν, τι θα δούνε και πώς θα πάνε εκεί, είναι συνήθως προαποφασισμένο.
Ένας δεύτερος λόγος είναι το αιώνιο πρόβλημα της πόλης, που όλες οι δημοτικές αρχές, οι ξενοδόχοι, οι φορείς κ.λπ. σπάνε από χρόνια το κεφάλι τους πώς θα το λύσουν: η Καλαμπάκα είναι συνήθως τουριστικός προορισμός μιας μέρας.
Μία εκδρομή στα Μετέωρα λειτουργεί συμπληρωματικά στο τουριστικό προϊόν sun & sea που διαφημίζει η χώρα μας.
Αυτό όμως αδικεί τόσα άλλα πανέμορφα μέρη κοντά στην Καλαμπάκα.
Προσωπικά, θα σας πρότεινα μια εκδρομή στα χωριά του Ασπροποτάμου, μια επίσκεψη στο πολύ ενδιαφέρον προϊστορικό σπήλαιο της Θεόπετρας, ή ακόμα και μια επίσκεψη στην πόλη των Τρικάλων και τη λίμνη Πλαστήρα. Όλα αυτά τα μέρη δεν είναι μακριά απ’ την Καλαμπάκα.
Να μην ξεχάσουμε βέβαια ν’ αναφέρουμε ότι η πόλη διαθέτει και δύο αξιόλογα Μουσεία (ιδιωτικά): το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και Μουσείο Μανιταριών και το Μουσείο Ελληνικής Παιδείας.
Από αξιοθέατα της πόλης, δεν θα γράψω πολλά γιατί δεν θέλω να μου βγει αυτή η αναφορά-περιγραφή της πόλης «τουριστική». Ή τουριστικός οδηγός. Στο ίντερνετ θα βρείτε ένα σωρό πράγματα.
Αλλά δεν μπορώ να μην αναφέρω τον παλαιοχριστιανικό ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Λοιπόν: ο τωρινός ναός είναι του 11ου αι. Όμως!
Ο βυζαντινός αυτός ναός ανεγέρθηκε στα θεμέλια παλαιοχριστιανικής βασιλικής, των πρώτων αι. μ.Χ.
Στο δάπεδο έχει αποκαλυφθεί ένα τμήμα ψηφιδωτού, που μάλλον ανήκε σ’ αυτόν ακριβώς τον παλαιοχριστιανικό ναό.
Η παλαιοχριστιανική εκκλησία, με τη σειρά της, θεμελιώθηκε πάνω σε αρχαιοελληνικό ναό, του Απόλλωνα, όπως και πολλά υλικά και μάρμαρα αρχαιοελληνικών ναών της πόλης έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση του παλαιοχριστιανικού ναού.
Αν τύχει και πάτε, προσέξτε στους εξωτερικούς τοίχους τις ανάγλυφες παραστάσεις και τις επιγραφές. Είναι τμήματα ανάγλυφων από αρχαίους ναούς που μεταφέρθηκαν και εντοιχίστηκαν εδώ.
Γιατί; Γιατί έτσι έκαναν όλοι και οι χριστιανοί δεν αποτελούσαν την εξαίρεση. Ιδίως σε εκείνες τις εποχές δεν υπήρχαν και πολλοί ηθικοί ενδοιασμοί και αναστολές. Καταρχάς, ήταν πολύ πιο βολικό αφού τα υλικά και η υποδομή υπήρχαν ήδη. Έπειτα, η ανέγερση του ναού μιας θρησκείας στα ερείπια ναού άλλης θρησκείας έδειχνε και σε συμβολικό επίπεδο την επικράτηση μιας θρησκείας ή πολιτισμού έναντι μιας άλλης (ή άλλου πολιτισμού).
Βέβαια, ούτε είναι η μοναδική περίπτωση στην Ελλάδα, ούτε η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα του κόσμου που συνέβαινε αυτό.
Παντού στην Λατινική Αμερική, οι καθεδρικοί έχουν θεμελιωθεί πάνω σε ναούς τοπικών θρησκειών.
Στο Μέξικο Σίτυ που βρέθηκα (αν δεν είναι ο καθεδρικός του ο μεγαλύτερος της Λατινικής Αμερικής, τότε είναι σίγουρα η πλατεία στην οποία βρίσκεται, η μεγαλύτερη της Λ. Αμερικής) ο καθεδρικός, της Αναλήψεως της Θεοτόκου αυτός, έχει θεμελιωθεί πάνω σε ένα ναό των Αζτέκων και αυτό φαίνεται καθαρά από τις τομές που του έχουν κάνει, όπως στο μετρό της Αθήνας με τα αρχαία ευρήματα πάνω κάτω!
Και κάτι τελευταίο για το ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου. Ακριβώς στη μέση του ναού, βρίσκεται ένας μαρμάρινος άμβωνας, κάτι που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλάδα!
Τέλος πάντων, για να επισκεφτείτε τον ναό εύκολα, θα βρείτε το Δημαρχείο (είναι πολύ εύκολο, ο κεντρικός δρόμος της Καλαμπάκας, η Τρικάλων και η προέκτασή της περνάνε από μπροστά του) και από το Δημαρχείο θα ανηφορίσετε την Ευθυμίου Βλαχάβα, προς τους βράχους των Μετεώρων. Έτσι δεν χαθείτε.
Παρεμπιπτόντως, τον ίδιο δρόμο θα ακολουθήσετε για την παλιά πόλη της Καλαμπάκας, αφού μια επίσκεψη εκεί επιβάλλεται.
Στα πέριξ του Δημαρχείου, αλλά και στην Ευθυμίου Βλαχάβα που λέγαμε, υπάρχουν και πολλά τσιπουράδικα, εκτός φυσικά από αυτά που υπάρχουν διάσπαρτα στην πόλη.
Μετά το μεσημέρι (θεωρείται απαράδεκτο να πίνεις πριν το μεσημέρι) τα τσιπουράδικα γεμίζουν και επιβάλλεται η συμμετοχική παρατήρηση του επισκέπτη.
Το τσίπουρο στην Καλαμπάκα σερβίρεται σε 25ράκια (μπουκαλάκια των 25 ml δηλαδή). Δεν είναι αυτονόητο γιατί στα Τρίκαλα π.χ. δεν βρίσκεις 25ράκι!
Οι ντόπιοι ειδήμονες αποκαλούν το 50ράκι «κλέφτη» γιατί περιέχει λιγότερα από 50 ml ποτού, λιγότερο από δύο 25ράκια δηλαδή. Για τον ίδιο λόγο οι μαγαζάτορες το λατρεύουν…
Σαν μαζική διασκέδαση του Καλαμπακιώτικου λαού, δεν θα μπορούσαν παρά να είναι λαϊκές και οι τιμές. Έτσι, το 25ράκι στοιχίζει στην Καλαμπάκα 1,20-1,50 € (πάντα με τον ανάλογο μεζέ φυσικά)!
Για φαγητό υπάρχουν διάσπαρτες ταβέρνες και εστιατόρια στην πόλη, αλλά μια καλή λύση είναι το γειτονικό Καστράκι, όπου υπάρχουν ένα σωρό ταβέρνες.
Το Καστράκι αποτελεί από μόνο του ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην περιγραφή της Καλαμπάκας.
Βασικά, υπάρχουν δύο δρόμοι για τα Μετέωρα. Ο πρώτος είναι πριν μπεις στην Καλαμπάκα (ερχόμενος από τα Τρίκαλα), στρίβεις δεξιά πριν μπεις στην πόλη και συνεχίζεις.
Ο δεύτερος είναι, αφού διασχίσεις την Καλαμπάκα (δεν είναι δύσκολο, ένας δρόμος όλο ευθεία είναι) διαμέσου του Καστρακίου.
Το να κάνεις τον γύρο (να πας απ’ τον ένα δρόμο και να γυρίσεις απ’ τον άλλον) είναι 17-18 χλμ και ίσως η καλύτερη λύση.
Το Καστράκι πολλοί το θεωρούν Καλαμπάκα. Μάλλον επειδή υπάρχουν σπίτια κατά μήκος του δρόμου και ο επισκέπτης δεν αντιλαμβάνεται ότι βγήκε απ’ την Καλαμπάκα.
Το Καστράκι, όμως, είναι ξεχωριστός οικισμός. Και μάλιστα παραδοσιακός αλλά για να το διαπιστώσεις αυτό θα πρέπει να βγεις απ’ τον δρόμο των Μετεώρων και να μπεις στο χωριό.
Κατά μήκος του δρόμου των Μετεώρων υπάρχουν πολλές ταβέρνες (μερικές ανάβουν φωτιές στις αυλές τους και ψήνουν εκεί), Rooms to Let και ξενοδοχεία.
Το Καστράκι είναι κυριολεκτικά φωλιασμένο στους βράχους των Μετεώρων και εκεί μπορείς να νιώσεις αυθεντικότερα το μετεωρίτικο πνεύμα.
Και φυσικά, η όποια αναφορά για την Καλαμπάκα δεν μπορεί να μην περιλαμβάνει μερικά λόγια για τα Μετέωρα.
Λοιπόν:
Υπάρχουν πολλές θεωρίες σχετικά με το πώς σχηματίστηκαν οι βράχοι των Μετεώρων.
Η επικρατέστερη είναι ότι ένας μεγάλος ποταμός είχε τις εκβολές του στην περιοχή αυτή. Δεν μιλάμε φυσικά για τον Πηνειό που ρέει σήμερα στα δυτικά της πόλης, μιλάμε για έναν άλλο, τεράστιο ποταμό, εκατομμύρια χρόνια πριν, όταν η Ελλάδα και η Ευρώπη ήταν πολύ πολύ διαφορετικές απ’ ότι είναι τώρα.
Για εκατομμύρια χρόνια τα νερά του ποταμού εναποθέτουν στις εκβολές φερτές ύλες και πέτρες, που μεταφέρονταν με τα νερά του από βορειότερα τμήματα της αρχέγονης κεντρικής Ευρώπης, σχηματίζοντας μεγάλους δελτοειδείς κώνους.
Οι κώνοι αυτοί ήταν αρχικά ενωμένοι με αυτό που σήμερα είναι η οροσειρά της Πίνδου, η δε Θεσσαλία τότε ήταν λίμνη.
Οι κώνοι αποκόπηκαν από την οροσειρά της Πίνδου και με την πάροδο του χρόνου σχηματίσθηκε ανάμεσά τους η κοιλάδα του Πηνειού ποταμού.
Η συνεχής διάβρωση από τους ανέμους και τις βροχές και άλλες γεωλογικές μεταβολές στα επόμενα εκατομμύρια έτη, έδωσαν στα Μετέωρα τη σημερινή τους μορφή.
Υπάρχουν πολλά μέρη στον κόσμο που όταν τα βλέπεις σε φωτογραφίες ή σε κάρτες μένεις έκθαμβος από την ομορφιά τους αλλά όταν τα επισκέπτεσαι απογοητεύεσαι.
Υπάρχουν και λίγα μέρη στον κόσμο που οι φωτογραφίες και οι κάρτες που τα απεικονίζουν αδυνατούν να δείξουν την ομορφιά και το μεγαλείο τους και αυτό το καταλαβαίνεις όταν τα βλέπεις ο ίδιος.
Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα Μετέωρα.
Τα Μετέωρα σήμερα είναι σαν ένα τεράστιο πάρκο, πολύ προσεγμένο, για τα δεδομένα της Ελλάδας.
Τα Μετέωρα έχουν περιληφθεί στον κατάλογο της UNESCO με τα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αν και η περίπτωση των Μετεώρων αποτελεί επιπλέον και ένα μνημείο της Φύσης.
Η ιδιομορφία της περιοχής προσέλκυσε ερημίτες και αναχωρητές από πολύ νωρίς, τον 9ο αιώνα αλλά τα περισσότερα μοναστήρια ιδρύθηκαν τον 14ο αιώνα (γι’ αυτό ο 14ος αιώνας θεωρείται ο Χρυσός Αιώνας των Μετεώρων).
Η ακμή των Μετεώρων εντοπίζεται στον 16ο αιώνα. Τότε, υπάρχουν στα Μετέωρα 24 μοναστήρια ενώ σήμερα λειτουργούν και είναι απολύτως προσβάσιμα (εντάξει, σε ορισμένα προϋπόθεση είναι η ανάβαση ενός αριθμού σκαλοπατιών) τα 6.
Από τα υπόλοιπα, μερικά είναι ανακαινισμένα και σε πολύ καλή και λειτουργική κατάσταση (τελούνται ως και λειτουργίες που και που), απλά δεν κατοικούνται και άλλα είναι εντελώς ερείπια.
Η Μονή Υπαπαντής π.χ. είναι σε πολύ καλή κατάσταση.
Η Μονή Αλύσεως Αγίου Πέτρου είναι ερείπια, τα οποία είδαν για πρώτη φορά Γερμανοί αναρριχητές μόλις το 1977, όταν και αναρριχήθηκαν στον βράχο!!!
Η Μονή Αγίου Γεωργίου του Μαντηλά παραμένει ζωντανή αλλά η πρόσβαση σε αυτή γίνεται μόνο με αναρριχητικά σκοινιά, όταν κάθε ημέρα του Αγίου Γεωργίου αναρριχητές ανεβαίνουν και αφήνουν μαντίλια, κατεβάζοντας και μοιράζοντας στον κόσμο τα μαντίλια του προηγούμενου χρόνου (πολύ ενδιαφέρον έθιμο).
Αν πάτε και αναρωτηθείτε πού βρίσκονται όλα αυτά τα ερειπωμένα μοναστήρια, η απάντηση είναι πως θα πρέπει να βγείτε απ’ την άνεση του δρόμου (ο οποίος περνάει μόνο απ’ τα λειτουργούντα) για να τα δείτε.
Ή να περπατήσετε σε ένα από τα μονοπάτια των Μετεώρων (σας το συνιστώ).
Οι Μονές που λειτουργούν λοιπόν σήμερα είναι έξι. Μερικές εμπειρικές πληροφορίες, πέρα από αυτές που θα βρείτε στο νετ:
- Ιερά Μονή Νικολάου του Αναπαυσά. Είναι το πρώτο μοναστήρι που συναντάς, ερχόμενος από το Καστράκι, στ’ αριστερά του δρόμου. Αν το δεις από μακριά μπορεί να το θεωρήσεις ένα μικρό και ταπεινό μοναστήρι, σε σχέση με τα υπόλοιπα. Είναι, όμως, επειδή είναι χτισμένο σε έναν μικρό βράχο με μικρό πλάτωμα στην κορυφή, γι’ αυτό αναγκαστικά αναπτύχθηκε καθ’ ύψος (η Μονή είναι τριώροφη). Ο ναός του έχει αγιογραφηθεί από τον Θεοφάνη τον Κρη, τον πιο φημισμένο εικονογράφο του 16ου αιώνα. Οι ειδικοί λένε πως οι τοιχογραφίες του μοναστηριού του Νικολάου του Αναπαυσά είναι αριστουργηματικές.
Βαθμός δυσκολίας πρόσβασης: μέτριος (για τα Μετέωρα μιλάμε στο κάτω-κάτω).
- Ιερά Μονή Ρουσάνου. Βρίσκεται σχεδόν αντικριστά (λίγο παραπάνω) από τη Νικολάου του Αναπαυσά. Είναι μία από τις δύο γυναικείες των Μετεώρων και θεωρείται ιδιαίτερα φιλική προς τον επισκέπτη.
Βαθμός δυσκολίας πρόσβασης: μέτριος.
- Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου (ή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος). Θεωρείται το πρώτο μεταξύ ίσων ανάμεσα στα μοναστήρια των Μετεώρων. Τον μεγαλόπρεπο αυτόν βράχο διάλεξε ο Όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης, που ήρθε από τον Άθω τον 14ο αιώνα. Η ανέγερση του μοναστηριού αυτού θεωρείται και η απαρχή του μοναστικού βίου στα Μετέωρα.
Βαθμός δυσκολίας πρόσβασης: μέτριος προς δύσκολος. Υπάρχουν πολλά σκαλιά, τα οποία πρώτα κατεβαίνεις και μετά ανεβαίνεις.
- Ιερά Μονή Βαρλαάμ. Είναι η μόνη που δεν έχω επισκεφτεί στα Μετέωρα και άρα δεν μπορώ να μιλήσω προσωπικά.
Έχει θεμελιωθεί τον 14ο αιώνα, αν και έχει ανακαινισθεί εκ βάθρων τον 16ο αιώνα, όταν και γνώρισε μέρες μεγάλης δόξας χάρις στις δωρεές ηγεμόνων της Βλαχίας. Στη μονή υπάρχει πλούσια συλλογή χειρογράφων, εικόνων και ιερών κειμηλίων.
- Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας. Είναι από τα πιο παλιά μοναστήρια των Μετεώρων στον, κατά κοινή ομολογία, εντυπωσιακότερο βράχο. Απ’ τον δρόμο το μοναστήρι φαίνεται να αιωρείται και η πρόσβαση δίνει την εντύπωση να είναι αδύνατη.
Βαθμός δυσκολίας πρόσβασης: δύσκολη. Πρέπει να κατέβεις απ’ τον δρόμο χαμηλά με τα πόδια και να ανέβεις σκαλιά. Αλλά είναι πρόκληση, ο βράχος εντυπωσιακός και η θέα πανέμορφη.
- Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου. Η πιο εύκολα προσβάσιμη των Μετεώρων, αφού απ’ τον δρόμο περνάς μια γέφυρα και μπαίνεις στο μοναστήρι. Είναι το δεύτερο γυναικείο μοναστήρι των Μετεώρων.
Βαθμός δυσκολίας πρόσβασης: εύκολη.
Τέλος, κάτι το οποίο προτείνω (εγώ δεν θέλησα να το κάνω και τώρα που θέλω δεν μπορώ εξαιτίας ενός προβλήματος υγείας): να δείτε το ηλιοβασίλεμα στα Μετέωρα.
Το ηλιοβασίλεμα, η «χρυσή ώρα», όταν οι πέτρινοι πύργοι από ψαμμίτη αλλάζουν χρώμα, «από χρυσό σε σκούρο πορτοκαλί και μετά από λίγο σε βαθύ τριανταφυλλί, καθώς ο ήλιος βυθίζεται πίσω από τα βουνά της Πίνδου. (Η περιγραφή είναι από ένα ταξιδιωτικό μπλογκ του εξωτερικού).
Στις πιάτσες των ταξί θα δείτε τιμοκαταλόγους για ένα τουρ για το ηλιοβασίλεμα στα Μετέωρα.
Αν έχετε δικό σας αυτοκίνητο, ακόμα καλύτερα.
Ρωτήστε έναν ντόπιο ή έναν οδηγό ταξί για το καλύτερο σημείο για να δείτε το ηλιοβασίλεμα στα Μετέωρα.
Ένα καλό σημείο είναι κοντά στη διακλάδωση του δρόμου για Μεγάλο Μετέωρο και Αγίου Στεφάνου. Θα το βρείτε.
Ένα άλλο καλό σημείο είναι στο πλάτωμα κοντά στη Μονή Αγίας Τριάδας...
Συντάκτης: Diego Alatriste
(Thimios Giotas)
(Thimios Giotas)
👬2196
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου