Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017

Για την βιβλιοθήκη σας... 52: Οι δρόμοι του φανταστικού


Ένα βιβλίο… φανταστικό!

Εξερευνήστε τα συναρπαστικά μονοπάτια της φαντασίας, ταξιδέψτε στον κόσμο του φανταστικού από την αρχαιότητα έως σήμερα, θαυμάστε τους Πόε, Λάβκραφτ, Χόφμαν και Τόλκιν και δείτε το μέλλον μέσα από την Επιστημονική Φαντασία. Γνωρίστε την Ηρωική Φαντασία και τον Τρόμο, μέσα από τους σημαντικούς σταθμούς που οριοθέτησαν αυτά τα λογοτεχνικά είδη. Ψηλαφίστε τις ρίζες του φανταστικού στην αρχαιοελληνική γραμματεία. Μάθετε τι είναι η παιδική λογοτεχνία Επιστημονικής Φαντασίας. Γνωρίστε το ρόλο της μουσικής στην αρχαία φανταστική σκέψη… Αυτά και άλλα πολλά βρίσκονται στο βιβλίο του φίλου (και μέλους του Club μας), Γιώργου Πολ. Παπαδάκη.
Ο καλαίσθητος αυτός τόμος με το πλούσιο φωτογραφικό υλικό χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, που είναι και μεγαλύτερο, υπάρχουν κείμενα πάνω στο φανταστικό. Στο δεύτερο μέρος υπάρχουν διηγήματα φανταστικά. Φανταστικά με τη διπλή σημασία της λέξης, ανήκουν δηλαδή στο είδος του φανταστικού, και ταυτόχρονα είναι «φανταστικά», δηλαδή εξαίρετα, από την άποψη της γραφής. Πολλοί από τους συγγραφείς, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο Γιώργος Παπαδάκης, συμμετέχουν και στα δύο μέρη, και με τις θεωρητικές απόψεις τους και με δείγματα λογοτεχνικής γραφής.
Θα αναφέρουμε ενδεικτικά κάποια από τα περιεχόμενα.
Η «Εισαγωγή στο Φανταστικό» του Γιώργου Παπαδάκη είναι διεξοδικότατη και ιδιαίτερα εμβριθής. Τοποθετεί το θέμα τόσο θεωρητικά όσο και ιστορικά, με μεγάλη σαφήνεια και καθαρότητα. Στη συνέχεια ο Θεοδόσης Πελεγρίνης τονίζει τη σημασία της φαντασίας, απ' όπου προέρχεται το φανταστικό, ως συστατικό στοιχείο της αντίληψης. Ο Τάσος Ρούσος δείχνει ανάγλυφα ότι δεν υπάρχουν στεγανά ανάμεσα στο ρεαλισμό και το φανταστικό, και ότι υπάρχει μια διαρκής όσμωση ανάμεσά τους.


Ο Μιχάλης Σταφυλάς μιλώντας για το επιστημονικό-φανταστικό μυθιστόρημα επισημαίνει τις δυο τάσεις που διαμορφώθηκαν στους κόλπους του, την μηχανικο-τεχνική, με κύριο εκπρόσωπο τον Ιούλιο Βερν, και την κοινωνικο-ψυχολογική, που εξέφρασε ο Ουέλς και ο Άλντους Χάξλευ. Στην τελευταία αυτή κατηγορία πρέπει να εντάξουμε και την «Πολιτεία του ήλιου» του Τομάζο Καμπανέλα καθώς και την «Ουτοπία» του Τόμας Μουρ. Στην ίδια κατηγορία θα μπορούσαν κάποιοι να εντάξουν και το «Κομμουνιστικό μανιφέστο». Ο Μάκης Πανώριος μας δίνει μια σύντομη ιστορία της «Ελληνικής φανταστικής λογοτεχνίας» στο εκτενές ομώνυμο κείμενό του, ξεκινώντας από τα αρχαία χρόνια. Ο Θωμάς Μαστακούρης ασχολείται με το δεύτερο υποείδος του φανταστικού, με μια περιεκτική «Εισαγωγή στη λογοτεχνία της ηρωικής φαντασίας». Ο Γιώργος Παπαδάκης μας εισάγει στο τρίτο υποείδος του φανταστικού, στο τρόμο. Horror films, thrillers, και παλιότερα Grand Guignol, είναι μερικοί από τους όρους με τους οποίους είναι γνωστό στο χώρο του κινηματογράφου. Κάνει και αυτός μια εκτενή ιστορική αναδρομή, στην οποία δεν παραλείπει να αναφέρει το γνωστότατο σε όλους μας τέρας του Φρανκεστάιν και τον Δράκουλα. Στη συνέχεια η Δόμνα Παστουρματζή, μιλώντας για την επιστημονική φαντασία, επισημαίνει ότι υπήρξε σε πολλές περιπτώσεις ο εμπνευστής επιστημονικών ερευνών, και αυτά που πριν ήταν επιστημονική φαντασία έγιναν επιστημονική πραγματικότητα. Τα υποβρύχια και τα ρομπότ είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Ακόμη μιλάει για τον αλληγορικό χαρακτήρα που έχουν πάρα πολλά έργα επιστημονικής φαντασίας. Η Ελευθερία Τζαβάρα μας μιλάει για ένα λιγότερο γνωστό, αλλά εξίσου σημαντικό έργο του Τόλκιν, το «Σιλμαρίλλιον», μια σύγχρονη εκδοχή κοσμογονίας. Ο Θανάσης Βαρβατσούλης μας θυμίζει πως στα ομηρικά έπη βρίθει το φανταστικό. Η Γαρυφιλλιά Ντζιούνη μας μιλάει για τη μουσική και το τραγούδι στην αρχαιότητα, που συχνά είναι σύμφυτα με τις φανταστικές διηγήσεις.
Και περνάμε στο λογοτεχνικό μέρος.


Οι ιστορίες και τα διηγήματα του τόμου είναι εξαιρετικά. Ενδεικτικά και πάλι θα αναφέρουμε: Το διήγημα το Πέτρου Αργύρη με τίτλο Flipside είναι κάτι αντίστοιχο με το roman a these. Η ιδέα του είναι ότι πιθανόν να μην είμαστε τίποτε άλλο παρά σκέψεις ενός ανώτερου όντος. Το διήγημα του Γιάννη Σολδάτου «Διάγγελμα του Προέδρου της Δημοκρατίας προς το έθνος» είναι μια αλληγορία πάνω στην πρόσφατη ιστορία μας, και ταυτόχρονα ένα σαρκαστικό σχόλιο για το «ελληνικό όνειρο», κατά το American dream. Το «Χαμόγελο της Σαμαρνού» του Θωμά Μαστακούρη, διήγημα ηρωικής φαντασίας, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Βρίσκεται στην παράδοση του μαγικού παραμυθιού. Το «Άγιο Πτώμα» του Χρήστου Κουλούρη είναι ένα διήγημα τρόμου, με αντιπολεμικό μήνυμα. Το «Ένα φάντασμα στη μηχανή» του Θανάση Βέμπου, ο οποίος έχει σπουδάσει προγραμματιστής, σχολιάζει τις απίστευτες δυνατότητες της πληροφορικής. Το «Πετ Σοπ» του Βασίλη Χειλά είναι ένα θαυμάσιο διήγημα τρόμου στην καλύτερη παράδοση του Έντγκαρ Άλλαν Πόε. Αράχνες, σκορπιοί και φίδια, είναι οι πρωταγωνιστές του.
Θα πρέπει να τονίσουμε τη μοναδικότητά αυτού του βιβλίου, όχι μόνο γιατί καλύπτει ένα κενό στην αγορά πάνω στο θέμα, αλλά και για την εξαιρετική ποιότητα των κειμένων του, τόσο των θεωρητικών όσο και των λογοτεχνικών. Ένα βιβλίο που δεν πρέπει να λείπει από την βιβλιοθήκη σας…

Συγγραφέας: Γιώργος Πολ. Παπαδάκης
Εκδόσεις: Οξύ
Σελίδες: 280
Τιμή: 14,90

👬2009

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...