Τρίτη 18 Απριλίου 2017

Σαν σήμερα, το 1906... Ο μεγάλος σεισμός του Σαν Φρανσίσκο


Στις 18 Απριλίου 1906, συμβαίνει η χειρότερη φυσική καταστροφή στην Ιστορία των ΗΠΑ. Ένας από τους πιο σημαντικούς σεισμούς στην Ιστορία της ανθρωπότητας.
Η ισχυρή σεισμική δόνηση εκδηλώνεται στις 05:12 το πρωί και διαρκεί 48 δευτερόλεπτα. Το επίκεντρό της εντοπίζεται στην θαλάσσια περιοχή του Σαν Φρανσίσκο, τρία χιλιόμετρα δυτικά της πόλης. Η κλίμακα του Ρίχτερ δεν έχει ακόμα εφευρεθεί εκείνη την εποχή και έτσι οι επιστήμονες μετρούν την ένταση των σεισμών μόνο με βάση την κλίμακα Rossi-Forel, που παίρνει τιμές από 1 έως 10. Με βάση αυτή την κλίμακα το μέγεθος του σεισμού υπολογίζεται στο 9 (αργότερα, με την πρόοδο της επιστήμης το μέγεθός του υπολογίστηκε περίπου στους 7,8 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ άλλοι επιστήμονες ανεβάζουν το μέγεθός του στα 8,3 Ρίχτερ).
Προκαλείται από το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα, που αποτελεί μέχρι σήμερα τον φόβο και τον τρόμο των κατοίκων της Καλιφόρνιας.
Ο σεισμός και η μεγάλη πυρκαγιά που ακολουθεί, καταστρέφει το μεγαλύτερο μέρος του Σαν Φρανσίσκο, της επονομαζόμενης και «Πύλης του Ειρηνικού». Στις αρχές του 20ου αιώνα η πόλη είναι το οικονομικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της αμερικανικής Δύσης.


Ολόκληρη η πόλη έχει κτιστεί πάνω στη λάσπη του Κόλπου, που την έχουν μπαζώσει. Τα κύματα του σεισμού κάνουν το χαλαρό υπέδαφος να πάλλεται, υποχρεώνοντάς το να συμπεριφερθεί σαν στρώμα νερού. Τα κακοφτιαγμένα κτήρια, κυρίως, εξαφανίζονται από προσώπου Γης, ενώ πολύ μεγάλες καταστροφές συμβαίνουν και στα υπόλοιπα κτήρια της πόλης. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα του γκρεμισμένου δημαρχείου της πόλης, που στις μελέτες για την κατασκευή του δεν είχε προφανώς ληφθεί υπ’ όψιν η περίπτωση μιας τέτοιας φυσικής καταστροφής. Πολλοί δρόμοι κόβονται στη μέση ή εμφάνιζουν μεγάλου μήκους ρωγμές.
Δεν είναι, όμως, μόνο το έργο της φύσης που μεγεθύνει την καταστροφή. Όπως γνωρίζουμε πλέον σήμερα, μετά τις πρώτες φωτιές που εκδηλώθηκαν από ανατροπές εστιών, τζάκια και πτώσεις καμινάδων, κομμένα ηλεκτρικά καλώδια και κυρίως θραύση αγωγών φωταερίου, ένα κύμα εμπρησμών εκδηλώθηκε! Καθώς διαδίδεται μεταξύ των κατοίκων ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα αποζημιώσουν μόνο θύματα πυρκαϊάς και όχι σεισμοπαθείς, άρχίζουν να καίνε οι ίδιοι τα σπίτια τους! Το αποτέλεσμα είναι η φωτιά να εξαπλωθεί με μεγάλη ταχύτατα και από το σύνολο της πόλης δεν καίγονται μόνο δύο λόφοι και τα πιο μακρινά προάστια...


Οι αρχές ανακοινώνουν αρχικά μόνο 375 θανάτους, φοβούμενες ότι η αποκάλυψη του ακριβούς αριθμού των θυμάτων θα πλήξει την εικόνα της πόλης, που εκείνη την εποχή είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιοχή των ΗΠΑ. Επιπλέον, εκατοντάδες θύματα στην περίφημη κινέζικη γειτονιά της «Τσάιναταουν» αγνοούνται λόγω ρατσισμού. Πολύ αργότερα, ερευνητές που μελέτησαν το ιστορικό του σεισμού, αλλά και τα αρχεία της πόλης, υπολόγισαν τον αριθμό των θυμάτων σε τρεις έως πεντέμισι χιλιάδες!
Όσον αφορά τους επίσημα καταχωρισμένους νεκρούς του σεισμού, οι περισσότεροι από αυτούς έχουν πυροβοληθεί από αστυνομικούς, την ώρα που λεηλατούν κατεστραμμένα σπίτια και καταστήματα... Συνολικά, μετατρέπεται σε ερείπια το 80% των κτηρίων του Σαν Φρανσίσκο! Αποτέλεσμα, οι άστεγοι να πλησιάσουν τους 300.000, σε μια πόλη που αριθμεί 410.000...


Οι ζημιές ανέρχονται σε 400 εκατομμύρια δολάρια (6,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε σύγχρονες τιμές) και οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις σε 235 εκατομμύρια δολάρια (4,9 δισεκατομμύρια δολάρια σε σύγχρονες τιμές). Οι αποζημιώσεις αφορούν μόνο ασφάλιση πυρός, καθώς εκείνη την εποχή δεν ασφαλίζονταν κίνδυνοι από σεισμό. Μόνο οι Loyds του Λονδίνου καταβάλουν αποζημιώσεις ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων (1 δισεκατομμύριο δολάρια σε σύγχρονες τιμές), ζητώντας από τους πράκτορές τους να ικανοποιήσουν όλες τις απαιτήσεις των ασφαλισμένων.
Αν και το Σαν Φρανσίσκο ανοικοδομείται ταχύτατα, η μεγάλη καταστροφή προκαλεί την ουσιαστική και αναγκαστική μετακίνηση της εμπορικής και βιομηχανικής δραστηριότητας προς τον νότο. Στην πορεία του χρόνου, το Λος Άντζελες γίνεται το σημείο αναφοράς για την Πολιτεία της Καλιφόρνιας.


H καταστροφή αυτή ήταν το πρώτο μεγάλο φυσικό φαινόμενο που καταγράφηκε με επάρκεια, λόγω της συγκυρίας της κυκλοφορίας -την ίδια χρονιά- της πρώτης φθηνής φωτογραφικής μηχανής της Kodak, με φιλμ σε ρολό. Δημοσιογράφοι, μηχανικοί, σεισμολόγοι, αλλά και κοινοί πολίτες, κατέγραψαν μια συγκλονιστική μαρτυρία της δύναμης του Εγκέλαδου, θέτοντας τις βάσεις μελέτης της περιοδικής αναστάτωσης του φλοιού του πλανήτη μας. Ο γνωστός Αμερικανός συγγραφέας Τζακ Λόντον ζούσε το 1906 στα περίχωρα του Σαν Φρανσίσκο, σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από το κέντρο. Με την εκδήλωση του σεισμού, άδραξε τη φωτογραφική μηχανή του, ένα σημειωματάριο-ημερολόγιο και τη σύζυγό του Σάρμιαν και έσπευσε να καλύψει το γεγονός για το περιοδικό «Collier's». H περιγραφή όσων είδε θεωρούνται υπόδειγμα δημοσιογραφικού ρεπορτάζ.


Ο σεισμός αυτός συγκαταλέγεται στους πιο σημαντικούς της Ιστορίας όχι τόσο για το μέγεθός του αλλά κυρίως λόγω της γνώσης που αποκτήθηκε απ’ αυτόν. Συνέβη σε μια εποχή που οι αμερικανικές μεγαλουπόλεις, μια εκ των οποίων και το Σαν Φρανσίσκο, άρχιζαν να παίρνουν τα χαοτικά χαρακτηριστικά τους. Τεράστια συγκέντρωση πληθυσμού, ογκώδεις κατασκευές, ήταν μερικά από αυτά. Σήμερα θεωρείται ότι, σε περίπτωση που δεν είχε γίνει ο συγκεκριμένος σεισμός, η ανάπτυξη της πόλης θα ήταν εντελώς διαφορετική...


👬2145

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...